Zmiany w procedurach homologacyjnych docierają powoli do krajów członkowskich UE, w tym Polski. Pierwsze z nich mają zacząć obowiązywać już od 20 września. Pytanie tylko czy nowe przepisy posłużą zwiększeniu bezpieczeństwa najmłodszych pasażerów?
Wszystkie wytyczne dotyczące przewozu dzieci w fotelikach zawarte są w przepisach ustawy "Prawo o ruchu drogowym", a dokładnie w Rozdziale 5, artykuły 39 oraz 45. Sporządzono je w odniesieniu do dyrektywy Rady 91/671/EWG, w której, w związku z rozwojem badań i nowymi procedurami homologacyjnymi (o czym pisaliśmy już wcześniej, zaszły zmiany, co pociągnęło także korektę naszego Kodeksu Drogowego.
Przyjrzyjmy się zatem konkretnym propozycjom.
Jest:
(...) 3. W pojeździe samochodowym wyposażonym w pasy bezpieczeństwa dziecko w wieku do 12 lat, nie przekraczające 150 cm wzrostu, przewozi się w foteliku ochronnym lub innym urządzeniu do przewożenia dzieci, odpowiadającym wadze i wzrostowi dziecka oraz właściwym warunkom technicznym.
4. Przepis ust. 3 nie dotyczy przewozu dziecka taksówką osobową, pojazdem pogotowia ratunkowego lub Policji.
Prawo o Ruchu Drogowym, Rozdział 5, Art. 39.
Będzie:
(...) 3. W pojeździe kategorii M1, N1, N2, oraz N3 wyposażonym w pasy bezpieczeństwa, dziecko mające mniej niż 150 cm wzrostu przewożone jest, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w ust. 3b, w foteliku bezpieczeństwa dla dziecka lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci, zgodnym z:
1) wagą i wzrostem dziecka,
2) zaleceniami producenta urządzenia, o których mowa w ust. 3a,
3) właściwymi warunkami technicznymi określonymi w przepisach Unii Europejskiej lub w regulaminach EKG ONZ dotyczących urządzeń przytrzymujących dla dzieci w pojeździe.”,
3a. Foteliki bezpieczeństwa dla dziecka oraz inne urządzenia przytrzymujące dla dzieci są instalowane w pojeździe wyposażonym w trzypunktowe pasy bezpieczeństwa lub system mocowania ISOFIX, zgodnie z zaleceniami producenta urządzenia, wskazującymi, w jaki sposób urządzenie może być bezpiecznie stosowane.
3b. Zezwala się na przewożenie w pojeździe kategorii M1, N1, N2 oraz N3 dziecka mającego co najmniej 135 cm wzrostu przytrzymywanego za pomocą pasów bezpieczeństwa.”
Prawo o Ruchu Drogowym, Rozdział 5, Art. 39.
Co znaczy to dla rodziców?
Przede wszystkim określono dokładnie, w jakich typach pojazdów pojawia się obowiązek przewożenia dziecka w foteliku. Wyłączono z tego obowiązku pojazdy, w których podróżuje 10 lub więcej osób, czyli wszelkiego rodzaju busy i autobusy (do tej pory przepis ten pozostawał niejasny).
Zniknęło także kryterium wieku - 12 lat. Kryterium pozostał wzrost - propozycja nowej ustawy dopuszcza jednak przewożenie dziecka powyżej 135 cm wzrostu zabezpieczonego w samym tylko pasie bezpieczeństwa.
Zmiany dotyczyć będą także artykułu 45 dotychczasowej ustawy.
Jest
2. Kierującemu pojazdem zabrania się: (...)
4. przewożenia w foteliku ochronnym dziecka siedzącego tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego wyposażonego w poduszkę powietrzną dla pasażera;
5. przewożenia, poza specjalnym fotelikiem ochronnym, dziecka w wieku do 12 lat na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego;
Prawo o Ruchu Drogowym, Rozdział 5, Art. 45.
Będzie:
2. Kierującemu pojazdem zabrania się: (...)
4. przewożenia w foteliku bezpieczeństwa dla dziecka lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci dziecka siedzącego tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego wyposażonego w aktywną poduszkę powietrzną dla pasażera;
5. przewożenia dziecka w wieku co najmniej 3 lat mającego mniej niż 150 cm wzrostu na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego kategorii MW, N1, N2, oraz N3 niewyposażonego w pasy bezpieczeństwa;”
6. przewożenia dziecka w wieku poniżej 3 lat w pojeździe kategorii M1, N1, N2, oraz N3 niewyposażonym w pasy bezpieczeństwa;”
Prawo o Ruchu Drogowym, Rozdział 5, Art. 45.
Dodany został pkt. 6
Zmiana ta oznacza:
- całkowity zakaz przewożenia dzieci poniżej 3 roku życia w pojazdach niewyposażonych w pasy bezpieczeństwa,
- dzieci powyżej 3 roku życia, do osiągnięcia 150 cm wzrostu, mogą podróżować w aucie niewyposażonym w pasy bezpieczeństwa, tylko na tylnych kanapach.
Przepis doprecyzowuje także problem przedniej poduszki powietrznej umieszczonej po stronie pasażera i fotelików tyłem do kierunku jazdy. Nie można przewozić dziecka, gdy poduszka z przodu jest włączona - można więc, wg. prawa, już bez wątpliwości, przewozić tam dziecko w foteliku gdy poduszka zostanie dezaktywowana. Do tej pory przepis ten był różnie interpretowany.
Ustawa zwraca też uwagę na konkretne zalecenia producenta, odnośnie do używania fotelików samochodowych dla dzieci - czyli np. poprawny sposób montażu - jeden z najbardziej poważnych problemów, który dotyczy bezpieczeństwa dzieci w samochodach.
Podsumowując: Stare kontra nowe przepisy dotyczące przewozu dzieci
Obowiązujące obecnie przepisy jasno określają zasady przewozu dzieci. W samochodzie wyposażonym w pasy bezpieczeństwa dziecko w wieku do 12 lat, które ma mniej niż 150 cm wzrostu, przewozi się w foteliku ochronnym lub innym urządzeniu do przewożenia dzieci, odpowiadającym wadze i wzrostowi dziecka.
Co ważne, przepisy zabraniają przewożenia malucha na przednim siedzeniu w foteliku przeznaczonym dla dziecka siedzącego tyłem do kierunku jazdy, jeśli samochód ma niewyłączoną poduszkę powietrzną dla pasażera. Nie można też przewozić bez specjalnego fotelika dziecka w wieku do 12 lat na przednim siedzeniu auta.
Te przepisy niebawem staną się nieaktualne, nowe przepisy wchodzą w życie 20 września 2015 roku. Resort infrastruktury i rozwoju przygotował projekt zmian w ustawie o ruchu drogowym. Zakłada on m.in. zniesienie granicy wieku 12 lat dla obowiązku przewożenia dzieci w fotelikach (lub innych urządzeniach zapewniających bezpieczeństwo). Pozostawia natomiast ogólny wymóg przewożenia w fotelikach dzieci poniżej 150 cm wzrostu. Jednak największe kontrowersje w proponowanych zmianach budzą dwa wyjątki od "zasady 150 cm". Pierwszy z nich to zezwolenie na przewożenie - bez fotelika (!) - dziecka mającego co najmniej 135 cm wzrostu, ale na tylnym siedzeniu i zapiętego pasami bezpieczeństwa.
Według ekspertów nowe przepisy są niebezpieczne dla dzieci. Fot. fotelik.info
W ramach drugiego wyjątku dozwolone ma być też przewożenie trzeciego dziecka w wieku co najmniej 3 lat w pasach bezpieczeństwa - bez fotelika (!) - na tylnym siedzeniu pojazdu, gdy dwoje innych dzieci na tylnym siedzeniu jest w fotelikach i nie ma możliwości zainstalowania tam trzeciego fotelika.
Jednym z argumentów mających przemawiać za zmianą przepisu mówiącego o wzroście dziecka przewożonego w foteliku jest dostosowanie się do wymogów europejskich i naśladowanie praktyk Europy Zachodniej. A co na to odpowiada Europa? Austria, Szwajcaria, Czechy, Włochy oraz Niemcy są krajami których prawo nakazuje, aby przewozić dzieci o wzroście do 150 cm w urządzeniach zabezpieczających - czyli fotelikach i podstawkach. Można przypuszczać, że obecność ostatniego z tych państw wzbudzi największe zdziwienie. Zaskoczyć może również, że dzieci (w wieku 0-14) mieszkające w wyżej wymienionych państwach stanowią 37% wszystkich dzieci w Unii Europejskiej, co tym samym oznacza, że obowiązek przewożenia dzieci w fotelikach (lub innych urządzeniach) do czasu osiągnięcia przez nie 150 cm wzrostu dotyczy 37% wszystkich europejskich dzieci.
Powyższe informacje zostały przedstawione w grudniu 2014 roku przez dr Reinera Nett'a (notabene - Niemca) podczas 12. międzynarodowej konferencji Protection of Children in Cars w Monachium. Dr Nett, jeden z moderatorów tej największej konferencji biomechanicznej, przekazał wówczas reprezentującej Polskę Annie Markowskiej z fotelik.info wyrazy swojego zadowolenia z obecnego stanu tych przepisów w naszym kraju. Obniżanie wzrostu w przepisach prawa nie znajduje bowiem żadnego uzasadnienia w biomechanice zderzeń.
Jeśli nie fotelik, to sam samochód i systemy, w które jest wyposażony, powinny zapewnić bezpieczeństwo dzieciom. Tymczasem podczas swego wystąpienia dr Nett zwrócił również uwagę na to, że obecnie samochody nie są do tego przystosowane i w ogromnej większości przypadków sprawia problem zapewnienie bezpieczeństwa nawet 10-latkowi bez fotelika, nie wspominając już o młodszych dzieciach.
Jak widać Europa nie jest jednogłośna w swojej opinii na temat właściwego wzrostu dzieci przewożonych w fotelikach. A skoro tak, to dlaczego obniżać wysokie standardy zapewniające bezpieczeństwo?
Poniżej umieszczony jest spot z czeskiej kampanii dotyczącej bezpieczeństwa na drogach - ten konkretny akurat uderza w problematykę związaną z przewożeniem dzieci bez odpowiednich urządzeń zapewniających ich bezpieczeństwo w trakcie podróży:
Uwaga! Poniższy film zawiera elementy drastyczne.
Zastanów się czy chcesz go oglądnąć...
Jak właściwie dobrać fotelik dla dziecka
Tyle mówią przepisy, ale jak dobrać odpowiedni do wagi i wzrostu dziecka fotelik, tak by zapewnić mu maksimum bezpieczeństwa? Jeśli sami nie mamy pewności, zawsze warto o pomoc poprosić specjalistę lub skorzystać z porad np. z serwisu internetowego fotelik.info, który naprawdę dociekliwym da odpowiedź na najtrudniejsze pytania.
Foteliki samochodowe dla dzieci dzielą się na poszczególne grupy wagowye:
- fotelik samochodowy dla niemowląt montowany tyłem do kierunku jazdy - grupa 0+ (0-13kg);
- fotelik dla dzieci od około roku do 3-4 lat - grupa I (9-18kg);
- siedzenie podwyższające z oparciem - grupa II-III (15-36kg). Uwaga: używanie podwyższenia bez wysokiego oparcia w przedziale 22-36kg nie jest już obecnie zalecane.
Warto sprawdzić wyniki fotelików w crash-testach czyli testach zderzeniowych samochodu lub innego elementu przeprowadzany w warunkach laboratoryjnych. Ma na celu sprawdzenie, czy dany pojazd lub element jest bezpieczny. Podczas testu rejestruje się obraz wideo oraz sygnały z czujników umieszczonych w manekinach. Po wykonaniu testu dane te są szczegółowo analizowane.
W serwisie fotelik.info umieszczono 395 wyników takich testów przeprowadzonych m.in. przez ADAC, OEAMTC, AA Trust i ANWB. Serwis poleca te foteliki, które osiągnęły we wspomnianych niezależnych testach minimum ocenę 3.
Zanim zdecydujecie się na zakup fotelika dziecięcego, koniecznie sprawdzimy czy będzie pasował do naszego samochodu. Nie każdy fotelik da się poprawnie i stabilnie zamocować. Analizując testy fotelików warto wybrać dwa lub trzy modele, które przetestujemy przed zakupem. Stabilne mocowanie fotelika jest jednym z najważniejszych czynników, które wpływają na bezpieczeństwo dziecka w samochodzie.
Przed podjęciem ostatecznej decyzji i wybraniem konkretnego modelu, warto poświęcić trochę czasu i przeczytać instrukcję obsługi fotelika oraz artykuły, które omawiają zagadnienia związane z bezpiecznym przewożeniem dziecka w samochodzie.
Korekta i opracowanie: MK
Tekst powstał dzięki portalom:
